Identificatie en beschrijving | |
---|---|
Titel | Herenboerenparkje |
Provincie | Limburg |
Gemeente | Gingelom |
Deelgemeente | Borlo |
Bron | Schepping: 2016-08-12 Bijwerken: 2017-05-30 URI: https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303129 |
Locatie | Truilingenstraat 17 (Gingelom)Truilingenstraat |
Coördinaten | Breedte: 5.17455204447 Lengte: 50.7611503682 |
label.localisation | [50.7619190316,5.17409300617], [50.7616908622,5.17449767757], [50.7617094049,5.17454090239], [50.7615611267,5.17485039169], [50.7614211946,5.17527403222], [50.7612790937,5.17568083162], [50.7612397568,5.17575576343], [50.7612392848,5.17582416116], [50.7612298951,5.17586120326], [50.7611902848,5.17597573349], [50.7611223787,5.17612339651], [50.7610742562,5.1760413929], [50.7610453423,5.17607252477], [50.7609845116,5.17610608366], [50.7609730553,5.1761124041], [50.7609659556,5.17611076189], [50.7609402934,5.17610482601], [50.7609352753,5.1761016075], [50.7608434296,5.17604269671], [50.7607604272,5.17605635406], [50.7607572213,5.17605449836], [50.7607459301,5.17604182947], [50.7603955395,5.17564868168], [50.7606244145,5.17514531101], [50.7603104487,5.17507477202], [50.7602378747,5.17500619028], [50.7602260941,5.17499505735], [50.760238719,5.1749438777], [50.7602377545,5.17484766143], [50.7603026818,5.17472122115], [50.7605149477,5.17430788108], [50.7606466444,5.17444386965], [50.7609532482,5.17380530817], [50.7613277359,5.17302534642], [50.7613854615,5.17290511329], [50.7614352702,5.17280138562], [50.7619480053,5.17357178012], [50.7620804042,5.17377071551], [50.762079591,5.17377233996], [50.7619190316,5.17409300617] |
Mooi gesitueerd, laat 19de-eeuws herenboerenparkje en ommuurde voormalige moestuin, bij de Tienbonderhoeve.
De grote, gesloten hoeve "De Tienbonder" genaamd, was tot de Franse revolutie een afhankelijkheid van de abdij van Sint-Truiden, die in de 19de eeuw evolueerde tot herenboerderij met uitgestrekte boomgaarden. De boerderij is ietwat geïsoleerd gelegen ten westen van de dorpskern op de westelijke flank van de vallei van de Cicindriabeek. Ze neemt met haar imposante, deels wel, deels niet witgekalkte gebouwen, een belangrijke plaats in het glooiend landschap in. Het herenboerenparkje, gesitueerd op het hoogste punt, ten noordwesten van de boerderij, draagt daar zeker toe bij. Het parkje sluit aan bij de oude, in de helling uitgegraven tuinruimte, die nu een nieuwe tuin is in het verlengde van de woning. De korte zijde ervan is afgewerkt met een oude keermuur van baksteenmetselwerk waarin een brede trap toegang geeft tot wat nu een begraasde weide is. Die behoorde – allicht als grasveld met een beboomde rand en een rondweg waarop ook nu nog het bestaande wandelpad in het parkje aansloot – vermoedelijk tot een ruimere aanleg die in de 19de eeuw gebeurde, conform de status van de bewoners. Behalve een oudere notelaar (Juglans regia) zijn de bomen van recente datum. Het grasveld zelf is licht geschulpt, vermoedelijk om vanuit het huis een oplopend perspectief te bieden naar de door acht Hollandse linden gevormde bomenkring in de uiterste, noordelijke hoek van het park. Het nagenoeg vierkant perceel, nu nogal verwilderd en met veel opslag van Amerikaanse eik, wordt aan drie zijden begrensd door veldwegen. Op de noordelijke grens zijn er overblijvende stobben van essenhout (geriefhout) die ook wijzen op de functie van het parkje als nutsbos. Vandaag is de boerderij een groot fruitbedrijf met vernieuwde woonvleugels. Alle hagen zijn verdwenen en het parkje is verruigd en verwilderd, al blijven de paden zichtbaar. Ten noorden ligt de oude, ommuurde voormalige moestuin, nu siertuin. Hij is toegankelijk vanaf de straat en heeft een oprit, eindigend in een losstaand wagenhuis met schilddak dat vermoedelijk ook als tuinhuis dienst deed. De lage, bakstenen muur is afgewerkt met een ezelsrug van baksteen.
Bomen
Naast gewone hazelaar (Corylus avellana), vlier (Sambucus) en meidoorn (Crataegus monogyna), ook een mooie bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea') belangrijk om zijn hoekpositie, gewone beuk (Fagus sylvatica), doodsbeenderenboom (Gymnocladus dioicus), gewone es (Fraxinus excelsior) en de reeds vermelde acht Hollandse linden (Tilia x europaea).
Auteur: De Maegd, Christiane
Auteur: van den Bossche, Herman
Datum: 2003
Titel Text: Herenboerenparkje
TIENBONDER MUIZEN aangepast (Vandevorst, Kris, 01-01-2003, ©Vlaamse Gemeenschap)
Datering: vierde kwart 19de eeuw,
Typologie: bomencirkels, keermuren, ommuurde moestuinen, private parken, tuin- en parkbeplantingen,
Context: gesloten hoeven