Klein landgoed met parkje van 3 ha, in landschappelijke stijl, uit het laatste kwart van de 19de eeuw, geëvolueerd uit een gesloten boerderij.

De dienstvleugel van de boerderij draagt het wapenschild Roberti, een familie die verbonden was met de suikerfabriek van Oreye en die haar naam aan het goed gaf. De Ferrariskaart (1771-1775) en het Primitief kadasterplan (1824) noteren voor de site een gesloten boerderij. De huidige open configuratie van twee parallele vleugels met hek aan de straat en park achteraan, kwam in twee fasen tot stand en houdt verband met de evolutie van boerderijcomplex naar landgoed met park. De kadastrale opmetingsschets van 1886 noteert naast de afbraak van de vleugel met inrijpoort ook de samenvoeging van percelen, wat mag worden geïnterpreteerd als de aanleg van een park. Het resultaat is een U-vormig complex met een strook grond tussen de straat en de gebouwen. Die strook kon men met bomen beplanten en met een hek afsluiten, waardoor de statusverbetering van boerderij naar landgoed al voor een deel was geuit. Een zeshoekig paviljoentje op de binnenkoer werd toen ook kadastraal opgemeten. Het had een pagodedak en stond op een voet van kalkrots uit de Ardennen. Het deed dienst als duiventil. De tweede fase dateert van 1953, toen de stalvleugel werd gesloopt, samen met het paviljoen. Sedertdien liggen het huis en de parallele dienstvleugel aan een centraal grasveld. Aan de straatkant is het goed nu begrensd door een eenvoudig smeedijzeren straathek uit circa 1886. Het heeft stijlen en spijlen met lanspunt en een kwartrond beloop naar de hekpijlers, onder- en bovenregels, en het staat op een lage, gecementeerde plint van baksteen met deksteen van blauwe hardsteen. Het inrijhek tussen vierkante hekpijlers met sokkel, deksteen en bolbekroning van blauwe hardsteen springt achteruit. Het heeft platte hekstijlen en een hogere makelaar, schuine trekstangen, onder-, tussen- en gebogen bovenregels, ronde onderspijltjes en spijlen met goudgeverfde lanspunten.

In de bomengordel aan de straatzijde, die beeldbepalend is voor de straat, en achter het huis groeien meerdere exemplaren van gewone taxus (Taxus baccata) (één van 191cm stamomtrek, standaard gemeten op 150 cm hoogte), bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea'), gewone plataan (Platanus x hispanica)(één van 399cm), oosterse plataan (Platanus orientalis) (één 422cm), een gewone beuk (Fagus sylvatica) (347cm) en een linde (Tilia species).

De oprijlaan in roze schist loopt rond een vierkant grasveld met afgeronde hoeken, centraal een schelpvormige bloemenschaal op voet en in de hoeken drie van vier monumentale, uitgegroeide buxusbollen. Tegen de gevel ligt een plantenboord. Door de verdwijning van de stalvleugel sluit het parkje ten oosten bij de binnenplaats aan. Het daalt naar de Bronbeek af en heeft drie buxus (Buxus sempervirens 'Sempervirens') (68 cm met 220 cm vrije stam), een bosje van gewone es (Fraxinus excelsior), grootbladige linde (Tilia platyphyllos) (406cm), tamme kastanje (Castanea sativa), zomereik (Quercus robur) en een dreef van fijnspar (Picea abies), een bronvijvertje voorheen omringd met gladde iep (Ulmus minor), en verder schijncipres (Chamaecyparis species), ruwe berk (Betula pendula), zoete kers (Prunus avium), en Canadapopulier (Populus x canadensis). Ten oosten van het huis ligt de voormalige moestuinsite met een resterende muur in baksteenmetselwerk met ezelsrugafdekking en trapsgewijze verhoging.

Auteur: De Maegd, Christiane

Auteur: van den Bossche, Herman

Datum: 2003

Titel Text: Landgoed kasteel Roberti