Parkje in landschappelijke stijl, geopend op het landschap, met vijver en moestuin, uit de tweede helft van de 19de eeuw, bij een neo­clas­sicistisch landhuis, gegroeid uit een oudere boerderij.

Het landgoed ligt ten zuiden van de weg van Lum­men naar Helchteren (de hui­dige Kanaal­straat) in het gehucht Ubber­sel, in de vallei van de Man­gel­beek. Ferraris (1774-1775) geeft ten noorden van de beek en van een erbij aansluitende schans, losstaande gebouwen bij waterpartijen. Het huis werd als jachthuis midden 18de eeuw ge­bouwd door Char­es An­toine de Hori­on. 'Weduwe Mathijs Dehorion', rente­nierster te Has­selt staat in 1844 ten kadaster als eige­nares genoteerd voor het huis (nummer 1074), een dreef, (nummer 1069), de gracht (nummer 1076 en 1075, als vij­ver), boom­gaard, tuin en bos. Het omgracht goed blijft onge­wijzigd tot 1851, als een deel van het gebouw wordt ge­sloopt. In 1885 worden er percelen samen­gevoe­gd, ver­moede­lijk naar aan­lei­ding van de aanl­eg van het land­schap­pe­lijk parkje.

De Dépôt-kaart (terreinopname 1868, uitgave 1877) toont hoe dit parkje binnen de vierkante gracht is gelegen en hoe er over de gracht een  800 meter lange dreef loopt naar een lustbos ten noordwes­ten. Daar kruist de dreef axiaal enkele boswe­gen en op één der kruispunten staat een construc­tie, vermoe­delijk een jachtpavil­oen. Bij de herziening in 1886 is het patroon van de bospa­den ver­een­vou­digd en staat het vierkant paviljoen op het cirkel­vormig kruispunt, in de as van de dreef. Deze configuratie bestaat tot op vandaag, zelfs met het rustiek paviljoen, bekend als het 'Speelhuisje'. Dat ligt op een verhoging in de as van de dreef die de kern is van een nu tot natuurgebied verklaard bos. In 1999 werd, in opdracht van de Afdeling Bos en Groen, beheer­der van het in 1997 verworven domein van Soest, voor de Week van het Bos met als thema 'Kunst in Het Bos' een ontwerpwed­strijd voor het Speelhuisje uitgeschreven, in samenspraak met de Vlaamse bouwmeester. Het project van de Nederlandse kunstenaar John Körmeling werd uitgevoerd. Door sloping van het dak en het gebinte en door de gedeeltelijke afbraak van de muren werd van het Speelhuisje een gewilde ruïne gemaakt. Tegen de voorgevel werd een overdekt terras in aluminium gebouwd, zodat de schuil­functie behouden blijft. In de zijgevel vangt een zuil, eveneens van aluminium, de geruïneerde zijgevel op. Het land­goed met dreef is nog steeds omge­ven met boom­gaard, weil­an­den, bomen­sin­gels en uitge­strek­te bos­sen.

Vandaag is het huis toegankelijk vanaf de Obbeek­straat via een brug over de omgrachting en een een­voudig inrij­hek van witge­schil­derd smeed­ijzer tussen vier­kante pij­lers van bak­steen met deksteen en zware vuurpot­ en van hardsteen. Het heeft vierkant­ stijl- en regelwerk, ronde spijl­en en korte tussen­ pijltjes eindigend op zwart­ geschilderde lans­pun­ten.

Het landgoed is ook vanaf de Ka­naal­straat bereik­baar langs de ongeveer 50 jaar geleden ­verj­ong­de dreef van zomereik (Quer­cus robur) (250-170 cm) tussen de wei­ en naar de brug over de gracht; een wit geschilderd houten hek tussen vernieuwde hekpijlers van baksteen met bolbekroning van natuursteen verleent toegang. Aan de straat is de inrit aan­gegeven door twee lage ronde ket­ting­pij­lers van hard­steen op een vier­kante basis en met een gesok­kelde bol­ als bekro­ning. Het zelf­de model troffen we ook in Meylandt aan. Volgens de 17de-eeuwse emblematiek (Otto Venius, Emblemata sive symbola, 1624) was het beeld van een bol op een kubus het symbool voor rust en otium, maar ook van een goed heerser. Verklaart dit mis­schien de talrijke hekpijlers (uitgelengde kubussen) met bolbekro­ning aan de ingang van kasteelparken en buitenhuizen?

De dreef loopt, zoals voorheen ver­der in het uitge­strek­te bos aan de over­kant van de straat, naar het Speelhuis. Parallel ermee, aan de andere kant van de weide, loopt een tweede dreef.

Op het omgracht per­ceel staat het eenvoudig land­huis met flankerende bijgebouwen en een voor­hof in kie­zel. De achtergevel werd midden twintigste eeuw voorzien van een kleine uitbouw op de begane grond. Naast en ach­ter het huis strekt zich een gras­veld uit met bomen­gor­del en groepj­es van bomen. Mooie tamme kastanj­e (Castanea sativa) in de voor­tuin. Op het grasveld achteraan staat een glazen bol of pauwenspiegel, een unicum in deze inventaris.

Auteur: De Maegd, Christiane

Auteur: van den Bossche, Herman

Datum: 2006

Titel Text: Parkje bij het Obbeekhof