Identificatie en beschrijving
Titel Domein Roosmaer
Provincie Vlaams-Brabant
Gemeente Scherpenheuvel-Zichem
Deelgemeente Messelbroek
Bron Schepping: 2014-05-02
Bijwerken: 2018-10-08
URI: https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134522
Locatie Pannestraat 53 (Scherpenheuvel-Zichem)Pannestraat
Coördinaten Breedte: 4.93597147362
Lengte: 50.9909319142
label.localisation [50.9917054191,4.93701377757], [50.9912330281,4.93684711532], [50.9911765085,4.93682717706], [50.9911198519,4.93680718743], [50.9911197253,4.93680659933], [50.9911195303,4.9368083361], [50.9910753782,4.93680892851], [50.9910754431,4.93680925552], [50.99088582,4.93681805857], [50.990779864,4.93682297695], [50.9907526606,4.93682423867], [50.9907385892,4.93682683972], [50.9906928143,4.93683529765], [50.9905870849,4.93685483496], [50.9904282586,4.93688418223], [50.9902618383,4.9369236709], [50.9902352325,4.93692998129], [50.9902345759,4.93692088838], [50.9902109674,4.93659394695], [50.9901922284,4.93633444944], [50.9904350149,4.93626916772], [50.9903829054,4.93594668041], [50.9903654827,4.93583884732], [50.9903054037,4.93546702481], [50.9902689679,4.93524158371], [50.9902510824,4.93513089602], [50.990732802,4.93494717405], [50.9912687546,4.93482850073], [50.9913583808,4.93547869265], [50.991572342,4.93543674359], [50.9915677586,4.93581310483], [50.9915639781,4.93612330027], [50.9916603344,4.93672990964], [50.9917007507,4.93698438358], [50.9917028607,4.9369976717], [50.9917054191,4.93701377757]

Primaire tekst

Burchtachtige villa (kantelen, spietorentjes, machicoulis...), verrukkelijk specimen van baksteenarchitectuur, gebouwd rond 1890 aan de rand van een park van 1,33 hectare; rotonde met linde­bomen.

Rond 1890 bouwde onderwijzer Pierre Lemmens een groot landhuis op de Wijngaardberg te Messelbroek, een imposant bakstenen gebouw, een echte 'burcht' met platte daken, kantelen, gevels versierd met blindboogjes, visgraatmotieven, Franse en knipvoegen, spietorentjes, muizentandfriezen, mezekooien ('machicoulis')..., een uitbundige samenvatting van de clichés in verband met burchten vertaald in een staalkaart van metseltechnieken toegepast in kleur (gewone en gesinterde bakstenen) en reliëf. De eenlaagse uitbouw met grote vensters aan de achterzijde van de burcht doet denken aan een klaslokaal, maar was waarschijnlijk bedoeld als oranjerie of wintertuin. Op een van de pijlers van het toegangshek liet Lemmens een koperen plaat met de naam 'Roosmaer' aanbrengen, naar een verdwenen sterkte of veldschans uit de Dertigjarige Oorlog in de beemden ter hoogte van Messelbroek.

De landschappelijke tuin die zich bergopwaarts achter de villa uitstrekte, besloeg 1 hectare 33 are. In 1899 werd de bouw van een kleine remise geregistreerd en in 1906, zowat 100 meter hogerop, een broeikas. Het bomenassortiment is beperkt tot bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea'), witte paardenkastanje (Aesculus hippocastanum), tamme kastanje (Castanea sativa), wintereik (Quercus petraea), grove den (Pinus sylvestris), taxus (Taxus baccata) en zomerlinde (Tilia platyphyllos). Deze laatste soort vormt langs de oprijlaan een grote rotonde die – vóór de 'macadamisering' en de verbreding van de Pannestraat – wellicht volledig door een rijweg werd omringd en een soort ere-erf vormde. De wintereik is de dikste boom (306 centimeter stamomtrek, gemeten op 150 cm hoogte). Het hoogste gedeelte van het park gaat onmerkbaar over in de beboste percelen op de top van de Wijngaardberg.

Auteur: De Maegd, Christiane

Auteur: Deneef, Roger

Auteur: Wijnant, Jo

Datum: 2007

Titel Text: Park van kasteel Roosmaer

Grafische documenten

De gevel van kasteel Roosmaer langs de straatzijde van de "burcht" van onderwijzer Lemmens, uitbundige samenvatting van burchtclichés en metseltechnieken (Vandevorst, Kris, 04-07-2002, ©Vlaamse Gemeenschap)

Het kasteel Roosmaer vanuit het park (Vandevorst, Kris, 24-09-2003, ©Vlaamse Gemeenschap)

Bibliografie

Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Oudste kadastrale legger [212] Messelbroek, art. 625.

Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Kadastrale opmetingsschets Messelbroek 1892, nr. 5, 1899 nr. 8 en 1906, nr. 29.

VERVLOESEM J., Geschiedenis van Messelbroek in beeld, Messelbroek, J. Vervloesem, 1994, p. 42.