In 1869 gebouwd huis in de dorpskern met relicten (bruine beuken, buxussen, kornoeljehaag) van een tuin van 15,5 are.

Het huis dat boekhouder Edmond Robyns in 1869 aan de Dorpsstraat liet bouwen, verschilt in weinig van de andere bescheiden dorpshuizen: een dubbelhuis van twee bouwlagen en drie traveeën onder een zadeldak en tussen twee blinde punt­ gevels. Het baksteenmetselwerk wordt slechts opgefleurd door de arduinen omlijstingen van de voor- en achterdeuren, de muurankers ('1869'), de keperboogfries onder de dakgoten en de uilengaten in de zijgevels. Het interieur getuigt van een vergelijkbare soberheid. Het huis staat op nauwelijks 3 m van de straat en circa 1,5 m hoger dan het straatniveau; het niveauverschil met het maaiveld rond het huis wordt opgevangen door een bakstenen keermuur. Robyns liet achter en los van het huis een bescheiden dienstgebouwtje optrekken, dat samen met het lage huisje rechts van de nieuwbouw een soort van neerhof vormde, waarin ook de moestuin zijn plaats kreeg. Het door Robyns opgetrokken huis kende slechts oppervlakkige verbouwingen: rond 1880 werd tegen de linker zijgevel nog een lagere travee gebouwd, die twintig jaar ­later werd vergroot en waartegen langs de achterzijde een kleine veranda werd opgetrokken. Niets bijzonders, maar de kunstig gesnoeide buxussen en taxussen in de achteruitbouwstrook, een oude Euyonymus fortunei 'Variegatus' tegen de voorgevel en de hoge kruinen van bruine beuken (Fagus sylvatica 'Atropunicea') achter het huis maar zichtbaar vanaf de straat, wekken de nieuwsgierigheid.

Het contrast tussen het huis en de achterliggende tuin – amper 60 m lang en nog geen 30 m breed, oorspronkelijk 15,5 are – is groot. Hoe deze tuin er oorspronkelijk heeft uitgezien valt niet meer te achterhalen. In 2000, toen het huis na het overlijden van de laatste afstammelinge van Edmond Robyns door de huidige eigenaars werd aangekocht en grondig gerestaureerd, werd de verwilderde tuin grondig opgekuist en heraangelegd. Alle oude bomen en struiken bleven gelukkig bewaard en kregen een plaats in het ontwerp van tuinarchitecte An Baron uit Landen, zodat men zich nog een idee kan vormen van de oorspronkelijke toestand. De moestuin lag verborgen achter het dienstgebouwtje en een haag van meidoorn (Crataegus monogyna) en gele kornoelje (Cornus mas), een type van haag dat veelvuldig in het zuiden van Limburgs Haspengouw voorkomt, maar hier gaat het om een kunstzinnige variante met in bol gesnoeide kornoeljes. Opvallend zijn de oude buxussen (Buxus sempervirens) en taxussen (Taxus baccata), door de huidige eigenaars (opnieuw?) als haag of bol gesnoeid. De twee kegelvormige witte sparren (Picea glauca 'Conica') in het midden van de tuin behoren tot de dikste en wellicht ook oudste van Belgïe (de dikste geregistreerde staat volgens J.C. Baudouin in het landgoed Kapelleberg te Herent. Deze cultivar werd pas in 1904 in Canada ontdekt, cf. G. Krüssmann). Twee bruine beuken beheersten tot voor kort het achterste gedeelte van de tuin. De dikste is als gevolg van een aantasting door reuzenzwam in 2005 afgestorven.

Merkwaardige bomen (opname 14 augustus 2006)
Het cijfer in vet geeft de stamomtrek in centimeters weer. De omtrek wordt standaard gemeten op 150cm hoogte.

• 4. kegelvormige witte spar (Picea glauca 'Conica') 82 (30)
• 5. kegelvormige witte spar (Picea glauca 'Conica') 91 (10)

Auteur: Deneef, Roger

Auteur: Wijnant, Jo

Datum: 2008

Titel Text: Tuin bij huis Robyns