Pastorie met poortgebouw en binnen­plaats, relict van een gesloten complex van 1636, beboomd oprijlaantje en achtertuin, oorspronkelijk met padenkruis.

De pastorie van Sint-Pieters-Vissenaken wordt als een gesloten hoeve voor het eerst afgebeeld in 1657, op een figuratieve kaart van landmeter Joris Subil in het kaartboek van de abdij van Tongerlo. Deze abdij bezat ie er sinds de 13de eeuw diverse laathoven (onder meer Gunningen*) en oefende ook het patronaat uit over de twee kerken – in feite 'halfkerken', met een pastoor voor de Sint-Martenskerk en een kapelaan voor Sint-Pieter. Het gesloten hoevekarakter van de pastorie van Sint-Pieter, uitzonderlijk voor pastorieën, houdt wellicht verband met het ontstaan van de parochie, rond de 'eigenkerk' van een Gallo-Romeinse villa. In 1910 werden de zijvleugels en het grootste gedeelte van de poortvleugel afgebroken; alleen de poorttoren en de woonvleugel bleven bewaard. Het woonhuis is een traditioneel gebouw van bak- en zandsteen, (volgens een in het metselwerk verwerkt opschrift) opgetrokken in 1636, met zeven traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak. De dubbele ontlastingsboogjes boven de vensters van de verdieping verwijzen naar de oorspronkelijke kruiskozijnen. De geprofileerde steekboogdeur met Lodewijk XV-achtige sluitsteen werd vermoedelijk in het midden van de 18de eeuw aangebracht.

Op de Primitieve kadasterkaart, opgemaakt in 1824, staan twee tuinpercelen afgebeeld: het bijna driehoekige perceel tussen de straat en de poort (5 are 70 centiare) en het vierkante perceel achter de pastorie (26 are 60 centiare), door landmeter Bastendorff weergegeven met het traditionele padenkruis eigen aan pastorietuinen. De voormalige achtertuin wordt nu gedeeltelijk als parkeerterrein gebruikt en is gedeeltelijk met laagstamfruit beplant. Het laantje tussen de straat en de poort wordt afgezoomd door bomen – twee paardenkastanjes (Aesculus hippocastanum) bij de straat, vier lindebomen (Tilia cordata, T. x europaea) naar de poort toe. Deze bomen werden vermoedelijk na de Eerste Wereldoorlog aangeplant. Tijdens een storm in juli 2001 kwamen de twee laatste linden op de poorttoren terecht. Beide bomen hadden vermolmde stamvoeten, vermoedelijk door graafwerken uitgevoerd in 1967, toen de oprijlaan van boordstenen werd voorzien... De tuinbouw (voornamelijk bloemen) is momenteel beperkt tot de voormalige binnenplaats.

Auteur: Deneef, Roger

Datum: 2008

Titel Text: Tuin van de pastorie van de Sint-Pietersbandenkerk