Villa, gebouwd circa 1890, omgeven door informele tuin (1,5 hectare); open ruimte omringd door bosplantsoen; restanten van oorspronkelijke beplanting (bruine beuken).

Het toponiem Kievit slaat op een gebied van kleinschalige, omhaagde landbouwgronden aan de noordrand van de vallei van de Grote Beek-Winterbeek-Middelbeek, op vrij natte, podzolachtige, lemige zandgronden, die mits enige drainage geschikt kunnen worden gemaakt voor veeleisende gewassen of vochtminnend naaldhout zoals lork. Kievit verwijst naar de gelijknamige vogel, die er in groten getale voorkwam of zou voorkomen. Deze uithoek op de grens van het hertogdom Brabant en het prinsbisdom Luik (nu Vlaams-Brabant en Limburg) werd rond 1800 grondig herverkaveld; binnen het gerationaliseerde, rechtlijnige perceelspatroon werden bovendien enkele nieuwe boerderijen opgetrokken, waaronder Groot en Klein Asdonk en ook de Kievit. Volgens het Primitief kadaster hoorden deze hoeve en de omliggende gronden toe aan Jean-André Cantillon, van 1836 tot 1842 burgemeester van Diest. Hij bezat in het gebied ongeveer 28 hectare grond, een grondbezit dat in 1850 bijna verdriedubbeld was. De hoeve had van meet af aan een dubbele functie, want de zuidelijke helft van het gebouw werd in de kadastrale legger als buitenverblijf ("speelhuis") omschreven.

Rond 1890 bouwde een van zijn nazaten aan de overzijde van de straat (toen Kievitstraat genoemd) een villa, een kubusvormig gebouw van twee bouwlagen onder een tentdak, van baksteen met hoekpilasters, kroon- en vensterlijsten van gesinterde baksteen, te sober voor de omschrijving 'eclectisch', maar indrukwekkend genoeg (dankzij het in 1900 aangebouwde torentje) om door de militaire cartografen op de stafkaart als "ch[âte]au" te worden aangemerkt. Op 80 m ten oosten van de villa werd een kleine remise of stal opgetrokken, nadien vergroot met een serre. Het driehoekige perceel, 1,5 hectare groot, werd door het kadaster vanaf 1894 als "lusttuin" geregistreerd. De structuur van deze informele, landschappelijke tuin is in grote lijnen zichtbaar op de stafkaarten en ook min of meer voorspelbaar: de villa aan de rand van een licht concave open ruimte die omzoomd wordt door bosplantsoen – nu vooral Amerikaanse eik (Quercus rubra). Het oorspronkelijke ringpad is nog gedeeltelijk bewaard. De nog aanwezige oorspronkelijke sierbeplanting bestaat vooral uit bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea'), onder meer een rijaanplanting langs de straat, bomen met stamomtrekken tot 250 cm (gemeten op 150 cm hoogte).

Auteur: Deneef, Roger

Auteur: Wijnant, Jo

Datum: 2007

Titel Text: Tuin van villa De Kievit