Identificatie en beschrijving | |
---|---|
Titel | Pastorie met tuin van de Sint-Hilariusparochie |
Provincie | Vlaams-Brabant |
Gemeente | Bierbeek |
Deelgemeente | Bierbeek |
Betrokken personen | Van Arenbergh, Louis |
Functie van de auteur | Ontwerper |
Bron | Schepping: 2015-05-08 Bijwerken: 2018-10-15 URI: https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300744 |
Locatie | Dorpsstraat 26 (Bierbeek)Dorpsstraat |
Coördinaten | Breedte: 4.7598793361 Lengte: 50.8267786195 |
label.localisation | [50.8274201793,4.76020606013], [50.8273934265,4.76020891694], [50.8273957783,4.76024734488], [50.8273119658,4.76026015209], [50.8272991194,4.76026211452], [50.8271872005,4.76027921603], [50.8271074276,4.76030593404], [50.827058567,4.76032229916], [50.8269715134,4.76025455072], [50.8269429704,4.7603461739], [50.8268923462,4.76035543266], [50.8268905332,4.76037346786], [50.8268782951,4.76049517218], [50.8268518519,4.76063860943], [50.8264483209,4.76058249857], [50.8264163336,4.76057804441], [50.8264014655,4.76045056879], [50.8263616878,4.76010953294], [50.826353384,4.76004178972], [50.8263509825,4.76002200267], [50.8263480158,4.75999756078], [50.8263451043,4.75997356972], [50.8263426489,4.75995333186], [50.8263344067,4.75988595808], [50.8263051721,4.75962333317], [50.8262655615,4.75926749208], [50.8268658257,4.75925028272], [50.8269390332,4.75924818513], [50.8269972112,4.75925221556], [50.8270538312,4.75927814994], [50.8271093768,4.75931886672], [50.8271948062,4.75941233688], [50.8272043844,4.75942281549], [50.827212719,4.75943772131], [50.8272213107,4.75945308186], [50.8272310411,4.75947048368], [50.8272313629,4.75947105818], [50.8272313832,4.75947146278], [50.827231589,4.75947558212], [50.8272334911,4.75951373506], [50.8272342965,4.75952989967], [50.8272348198,4.75954039031], [50.8272365171,4.75957440985], [50.8272578684,4.76000263112], [50.827282062,4.75999895808], [50.827383941,4.75998346993], [50.8273884437,4.76006979121], [50.8274119718,4.76006631116], [50.8274201793,4.76020606013] |
Pastorietuin, oorspronkelijk circa 80 are, met typische dualiteit: een vlak, bij de pastorie aansluitend (vroeger) geometrisch geordend gedeelte en, daarnaast, een hellend, bebost 'landschappelijk' gedeelte met een lindendreefje; bijna alle aanlegdetails zijn verdwenen en door recente ingrepen (aanleg nieuwe weg) ging ook de oorspronkelijke samenhang tussen beide delen verloren.
Het uitzicht van de pastorie van Bierbeek wordt hoofdzakelijk bepaald door een ingrijpende verbouwing in 1875-1876, maar de volumes van de 17de-eeuwse pastorie zijn nog herkenbaar. In de omheiningsmuur van de pastorie bevindt zich een laatgotische poort, waarschijnlijk de toegang tot een priorij die in de 16de eeuw verlaten werd.
Achter (ten zuiden van) de pastorie zijn nog sporen terug te vinden van de vroegere pastorietuin, een tweeledige structuur die we bij tal van andere pastorieën in de regio hebben aangetroffen: 1° een vlak, rechthoekig perceel (in dit geval het Primitief perceel sectie B nummer 194), dat in het verlengde ligt van het pastoriegebouw en meestal kruisvormig werd ingedeeld; 2° een uitbreiding met een meer bewogen reliëf en een speelsere vorm van aanleg en beplanting (vaak, maar niet hier, met bruine beuken), die meestal rond het midden van de 19de eeuw werd aangelegd en beschouwd kan worden als een bescheiden, klerikale variant op de landschappelijke stijl. In het geval van Bierbeek gaat het om de lager gelegen percelen 188, 189 en 190, op het niveau van de dalbodem van de Molenbeek.
Door de recente aangelegde toegangsweg naar de nieuwe begraafplaats op het Mevrouwkensveld worden beide delen gescheiden. De kaart van de baronie van Bierbeek uit 1760, getekend door J.B. Joris, toont een gedeeltelijk omhaagd en gedeeltelijk omwaterd blok, dat beide voornoemde delen omvat. De gracht bestaat uit een recht stuk, dat ongeveer tot in het midden van de tuin reikt, en uit een gebogen arm, tegen het pad langs de beek aan. Van oude hagen of randbeplanting zijn geen duidelijke relicten bewaard, tenzij misschien een drietal oudere taxussen (Taxus baccata). De andere oude elementen in de beplanting zijn een grootbladige linde (Tilia platyphyllos) met 350 centimeter stamomtrek aan de westrand van het vlakke perceel, en een tamme kastanje (Castanea sativa) met 365 centimeter stamomtrek aan de rand van de beek. In het lage tuingedeelte komen bovendien restanten van een lindendreefje voor, dat schuin naar de beek toeloopt, met name twaalf grootbladige linden met stamomtrekken tot 205 centimeter, een relatief jonge beplanting.
Merkwaardige bomen (opname 9 oktober 1998, standaard gemeten op 150 cm hoogte) )
Auteur: Deneef, Roger
Auteur: Wijnant, Jo
Datum: 2004
Titel Text: Tuin van de pastorie van de Sint-Hilariuskerk
Bierbeek Dorpsstraat 26 (Vandevorst, Kris, 17-10-2006, ©Vlaamse Gemeenschap)
BOETS R. e.a., De Sint-Hilariuskerk van Bierbeek, Bierbeek, St.Hilariusparochie, 1990, p. 17.
GENICOT L.F., VAN AERSCHOT S., DE CROMBRUGGHE A., SANSEN H. & VANHOVE J. 1971: Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, Architectuur, Provincie Brabant, Arrondissement Leuven, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 1, Luik, p. 43.
Datering: 18de eeuw, 19de eeuw, tweede kwart 17de eeuw, vierde kwart 19de eeuw,
Typologie: dreven, omheiningsmuren, pastorietuinen, pastorieën, poorten (gebouwonderdelen)