Overblijfsel van tuin rond een in 1887 gebouwde en achteraf sterk verbouwde villa, oorspronkelijk 1,5 hectare; restanten van de oorspronkelijke beplanting (meidoornhaag, monumentale bruine beuk).

De monumentale bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea') op de zuidflank van de Dorenberg, een uitsprong in de Diestiaan heuvelrug ten oosten van Aarschot, is van heinde en verre zichtbaar. Hij bevindt zich in de tuin van een villa die rond 1880 gebouwd werd door Petrus Craenen, in de kadastrale legger achtereenvolgens als schrijnwerker, handelaar en rentenier omschreven. In de jaren 1920 werd het gebouw 'gemoderniseerd' naar de toen heersende smaak (lage en brede metalen ramen, betonnen balkons en erkers in plaats van houten, dikke pleisterlaag op de buitengevels), maar onder het afbladderende pleisterwerk is het 19de-eeuwse, decoratieve metselwerk zichtbaar met knipvoegen en banden van gesinterde bakstenen, zoals de zijmuren van de kapel die Craenen liet optrekken aan de rand van het eigendom. In de jaren 1970 werd de helling achter de villa verder uitgegraven, om plaats te maken voor een overdekt zwembad en een kleine (onlangs afgebroken) paardenstal. De villa zelf werd toen aanzienlijk vergroot met een betonstenen aanbouw.

Wat er van de tuin overblijft, is grotendeels beperkt tot het steile gazon ten zuiden van de villa en een smalle strook (met de beuk) ten oosten ervan. De huidige hoofdtoegang bevindt zich aan de noordzijde van het goed, in de Craenenkapelstraat, maar de oorspronkelijke hoofdtoegang was ongetwijfeld het hek met twee gepleisterde en met tentdakjes bekroonde pijlers onderaan deze helling, aan de Franse Liniestraat. Een rondweg verbindt het hek met de villa. De twee paardenkastanjes (Aesculus hippocastanum) die het hek flankeren zijn aangeplant tijdens de 'modernisering' van de villa in de jaren 1920. De taxussen (Taxus baccata) en buxus (Buxus sempervirens) aan de rand van het gazon en de meidoornhaag (Crataegus monogyna) langs de Franse Liniestraat, behoren waarschijnlijk tot de oorspronkelijke beplanting.

De hoger genoemde bruine beuk – 438 centimeter – is een hoogstammig exemplaar dat op 5 meter hoogte vertakt in min of meer gelijkwaardige gesteltakken. Een dergelijke stamomtrek op nog geen 120 jaar is onverklaarbaar. Vóór de bouw van de villa stond het perceel als bos geregistreerd; de aanwezigheid van een uitgesproken siersoort is niet uitgesloten maar erg ongewoon. Het is ook mogelijk dat het gaat om een gebundeld exemplaar, zoals de plataan naast het kasteel van Kwabeek te Boutersem-Vertrijk of twee beuken in het kasteel Brakum te Lubbeek; de manier waarop de beuk zich vertakt én de stamdoorsnede – min of meer een 8 – zouden erop kunnen wijzen dat het gaat om twee vergroeide stammen.

Merkwaardige boom (opname 10 mei 2002)

• bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea') 438 (omtrek gemeten op 150 cm hoogte)

Auteur: Deneef, Roger

Auteur: Wijnant, Jo

Datum: 2007

Titel Text: Tuin rond villa Dorenberg