Achthoekig neogotisch tuinpaviljoen omgeven door kleine, informele tuin (31 are) aan de stadsrand, van rond 1870; bouw van de woning in 1903; tuin gedeeltelijk verminkt door nieuwbouw in 1988; bijna alle oude bomen werden gerooid na 1999.

Rond 1870 legde Jan Charels, handelaar uit Aarschot, op een perceel van 31 are naast de herberg 'het Withuis', een 'lusthof ' aan. Achterin op het perceel, op ongeveer 60 m van de Herseltsesteenweg, werd bovendien een tuinpaviljoen gebouwd. Opmerkelijk is dat deze tuin aanvankelijk niet aansloot bij een woonhuis of enige andere bezitting van de eigenaar. In 1903 werd het goed aangekocht door onderwijzer Frans Luyten, die tegen de straat aan een huis bouwde, dat oorspronkelijk 'Villa Paula' werd genoemd. Tot 1988 was dit geheel – huis, paviljoen en tuin met oude bomen – op enkele verbouwingen na nog ongerept. Toen werd er tegen het huis een nieuwe woning gebouwd, waardoor een gedeelte van de tuin verdween. In de regio zijn stenen tuinpaviljoenen vrij uitzonderlijk. De meeste paviljoenen waren van hout en/of leem en waren geen lang leven beschoren. In dit geval gaat het om een sierlijk achthoekig bakstenen gebouwtje met een achthoekig tentdak, spitsboogramen en sierlijsten in gesinterde baksteen.

Tot voor enkele jaren bleven nog zes hoogstammige bomen over, die mogelijk tot twee generaties behoren. Een zomereik (Quercus robur) met 296 cm stamomtrek (standaard gemeten op 150 cm hoogte) naast het paviljoen, en een bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea') met 294 cm omtrek rechts van het huis werden vermoedelijk nog door Charels aangeplant. De vier hoogstammige bomen met stamomtrekken tot 236 cm langs de noordwestelijke perceelsgrens werden waarschijnlijk aangeplant na de bouw van het huis. Het gaat om een bruine beuk, een zomereik, een gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus) en – vrij zeldzaam – een rode esdoorn (Acer rubrum). Na ons bezoek in 1999 werden alle oude bomen gerooid.

Auteur: Deneef, Roger

Datum: 2007

Titel Text: Tuin van villa Paula