Kleine landschappelijke tuin (oorspronkelijk 71 are) aangelegd omstreeks 1910 rond een voormalige mol­en­vij­ver met eilandje; recent oranjerieachtig gebouw (banket- en receptiezalen) en heraanleg tussen ge­bouw en vijver (pergola en terras).

Het Berkenhof – een recente benaming voor een deel van het voormalig domein van de watermolen van Ruysbroek – is een laat voorbeeld van wat genetisch als een molenvijverparkje kan worden omschreven. Het cen­trale gegeven hierbij is de molenvijver, in dit geval een langwerpige vijver van 23 are op de rechteroever van de Mollendaalbeek. Het molengebouw, een 17de-eeuwse korenwatermolen met molenaarswoning, be­vindt zich stroomafwaarts aan de overzijde van de beek. In 1876 werd het molengoed opgesplitst. De vijver en de omgeven­de percelen ('hof ' en 'land') op de rechteroever, ongeveer 1 hectare, kwamen daarbij in handen van Leopold Rosseels, "hor­ticulteur" uit Leuven, mogelijk een ons onbekend lid van de bekende Leuvense dynastie van hoveniers en tuinarchi­tecten.

Rond 1909 worden de percelen 'hof ' en 'land' die de vijver omgeven, tot één perceel 'lustgrond' van 71 are (perceel nummer 387a) samengesmolten. De huidige aanleg – een vage landschapsstijl op beperkte schaal – dateert ongetwijfeld uit die periode en is hoofd­zakelijk op de vijver toegespitst. Hij wordt gekenmerkt door de oude molenvijver met een eilandje, via een betonnen boogbrug met het vaste­land verbonden en beplant met taxussen (Taxus baccata), mogelijk ooit in vorm gesnoeid maar nog nauwelijks zicht­baar tussen het kreupelhout. De gevarieerde oeverbeplanting bestaat uit restanten van een rij witte paardekastanjes (Aesculus hippocas­tanum), twee treurbeuken (Fagus sylvatica 'Pen­dula'), een zomereik (Quercus robur) en gewone es (Fraxinus excelsior). Deze bomen hebben stamomtrekken tussen 200 en 250 centimeter op 150 cm hoogte. Twee bomen behoren waarschijnlijk tot een oudere beplanting, met name een haagbeuk (Carpinus betulus) met 245 centimeter omtrek op 150 cm hoogte en een Spaanse aak (Acer campestre) met 212 centimeter omtrek. Het gaat om uitzonderlijke exemplaren, die een vooraanstaande plaats bekleden op de Belgische ranglijst.

In 1994 werd het houten paviljoen afgebroken, waarin jarenlang het 'uurwerk van Par­don', een ingenieus knutselwerk van lucifers, was ondergebracht. Het werd vervangen door een gebouw met oran­jerieallures, waarin de firma 'Berkenhof ' (verhuur van feest­zalen, traiteurdienst) onderdak vond. De tuin werd daarbij heraangelegd naar ontwerp van Marc Van Wonterghem, met als voornaamste innovaties: een grote pergola tussen het gebouw en de vijver en, aansluitend, een houten terras.

Merkwaardige bomen (Het cijfer in vet geeft de stamomtrek gemeten op 150 cm hoogte)

• gewone haagbeuk (Carpinus betulus) 245
• Spaanse aak (Acer campestre) 212

Auteur: Deneef, Roger

Datum: 2004

Titel Text: Tuin van het Berkenhof